Kinderen zagen hoe vader hun moeder in brand stak: “Belangrijk dat er geen info wordt achtergehouden”
Houthalen-Helchteren Leopoldsburg
Hoe moet je als kind verder als je vader in de cel zit omdat hij je moeder in brand heeft gestoken? “Ze zullen het levenslang meedragen, maar gelukkig zijn kinderen veerkrachtig”, zeggen Erik De Soir en Lies Scaut van expertisecentrum De Weg Wijzer in Leopoldsburg.
8 juli 2025 om 23:59
Vijf dagen na het extreme partnergeweld in Helchteren ligt slachtoffer Dula K. (41) nog steeds met levensbedreigende verwondingen in het brandwondencentrum. Mirsad H. (35), een gedetineerde met verlengd penitentiair verlof, zit opnieuw in de cel.
Vijf kinderen – de jongste amper 2, de oudste 15 jaar – waren getuige van de verschrikkelijke feiten. Dat het een traumatische ervaring was, daar twijfelt traumapsycholoog Erik De Soir niet aan. “We weten uit eigen onderzoek na de gasontploffing in Gellingen in 2004 dat de traumabeleving stijgt naarmate er meer zintuiglijke ervaringen waren. In dit geval was er wellicht eerst ruzie, waarna de moeder met benzine overgoten is en in brand gestoken werd. Dat gaat gepaard met gekrijs, rook, paniek … Als ze het allemaal van dichtbij hebben ervaren, is het ongetwijfeld een van de meest traumatische dingen die je als kind kan meemaken.”
Nachtmerries
De kinderen van het koppel werden opgevangen bij familie. “In de veronderstelling dat het daar veilig is, is familie doorgaans de beste optie”, zegt rouwdeskundige Lies Scaut. “De voorkeur gaat altijd naar mensen die zowel de kinderen als de ouders kennen.”
Door de ernst van de feiten is het aangewezen om niet te wachten met psychotherapeutische begeleiding, zeggen de experten. “Ik kan me inbeelden dat de kinderen kampen met angst, nachtmerries, verlatingsangst of een onveiligheidsgevoel”, zegt Scaut. “Daar zal op vele niveaus aan gewerkt moeten worden en wellicht is dat een proces van lange adem.”
Speelgoed
De aard van die begeleiding is afhankelijk van de leeftijd. “Bij heel jonge kinderen werken we vooral met posttraumatisch spel”, zegt Scaut. “Kinderen hebben namelijk nog niet veel woorden om te vertellen wat ze beleefd hebben. Maar ze kunnen wel situaties naspelen met poppen of Playmobil. Door dat spel te observeren, kunnen we al spelend bijsturen. Kinderen hebben een grote fantasie die vaak nog gruwelijker is dan de werkelijkheid. Daarom is het heel belangrijk om hen de correcte feiten bij te brengen.”
“De meeste vormen van traumatherapie zijn gebaseerd op stap voor stap opnieuw blootstellen aan de feiten”, vult Erik De Soir aan. “Na de busramp in Sierre hebben we dat bijvoorbeeld ook gedaan. We hebben toen een oproep gedaan naar speelgoed, zodat we in een speciale klas het ongeval konden naspelen.”
Hier en nu
Dat het geweld een stempel zal drukken op de rest van hun leven, staat buiten kijf. “Ze zullen het levenslang meedragen, maar dat wil niet zeggen dat ze ook hun hele leven getraumatiseerd zullen zijn”, zegt De Soir. “Het goede nieuws is dat kinderen bijzonder veerkrachtig reageren op traumatische gebeurtenissen. Een volwassene kan meteen inschatten wat de langetermijngevolgen zijn van een ongeluk. Bij kinderen is dat gelukkig niet zo, zij leven veel meer in het hier en nu.”
Maar dan moet wel een belangrijke voorwaarde vervuld zijn. “Het is belangrijk dat er geen informatie wordt achtergehouden”, zegt De Soir. “Ik heb ooit mensen begeleid die als kind ’s nachts door de politie van hun bed gelicht en geplaatst waren. Over de feiten – hun broer die geweld had gepleegd op hun vader – werd jarenlang gezwegen. Pas toen ze eind twintig waren, kregen ze uitleg. Dat is natuurlijk geen goed recept voor traumaverwerking.”
Littekens
Helaas is het niet ondenkbaar dat de kinderen nog meer tegenslag te verwerken krijgen. “Het is niet duidelijk of ze ook nog hun moeder zullen verliezen”, zegt Scaut. “In dat geval komt er ook nog een rouwaspect bij. En zelfs als ze het haalt, is het de vraag in welke conditie. Mogelijk zal ze littekens hebben en zullen zij en de kinderen voortdurend herinnerd worden aan de feiten.”
Of de band met hun vader nog ooit hersteld kan worden? “Dat lijkt me heel moeilijk”, zegt Scaut. De Soir: “De prioriteit is nu om hen te plaatsen in een gezin waar ze kunnen herstellen en waar ze kansen krijgen op een toekomst. Ik geloof niet dat hun vader, die trouwens tegen een lange gevangenisstraf aankijkt, daar nog een rol in zal spelen.”